TARIX KO‘ZGUSI

-

Poytaxtimizning qoq markazida joylashgan Temuriylar tarixi davlat muzeyi kishini tarix haqiqatlaridan boxabar etadi. U yerda buyuk bobomiz Sohibqiron Amir Temur va uning sulolasi haqida biz bilgan va bilmagan juda ko‘p ma’lumotlar bor.

Temuriylar tarixi davlat muzeyi 1996-yil 18-oktyabrda buyuk sarkarda tavalludining 660 yilligi munosabati bilan barpo etilgan. Ushbu tarixiy maskanning balandligi 31 metr, diametri 70 metrni tashkil etadi. Bino an’anaviy me’morchilik usulida aylana tarhli, ustki qismi gumbaz­ li qilib qurilgan. Uch qavatli binoni barpo etishda tabiiy va sun’iy qurilish mahsulotlaridan foydalanilgan. Devorlarga maxsus ishlov berilgan. Unga turli bezaklar va jimjimador naqshlar solingan. Baland zina bo‘ylab maskanga kirib borar ekansiz, muhtasham, havorang gumbazli bino sizni o‘z bag‘riga chorlaydi. Hashamdor, shu bilan birga, tarixiy ko‘rinishdagi eshik va uning tutqichlari sizni XIV–XV asarlar tomon yetaklaydi. 



– Muzeyimizda 5 mingdan ziyod eksponatlar bor. Ular orasida miloddan avvalgi ikkinchi mingyillikka oid Sopollitepa va Jarqo‘ton topilmalari, Dalvarzintepaning milodiy I asrga oid oltin buyumlari, Afrosiyob va Toshkentdan topilgan X–XI asrga oid sopol idishlar, Amir Temur va temuriylar davriga oid ko‘plab noyob qo‘lyozmalar, rasmiy hujjatlar, kumush va mis tangalar, sopol idishlar, mis buyumlar, me’moriy qoplamalar, qurol-yarog‘, cholg‘u asboblari, etnografik buyumlar mavjud. So‘nggi uch yilda muzeydagi sayohatlar soni 10 mingdan ortdi. Muzey sayti (temurid. uz) o‘zbek, rus, ingliz tillarida ishlab turibdi. Hozirgi kunda texnika mo‘jizasi tufayli muzey zallari bo‘ylab sayohat va eksponatlar zamonaviy 3D shaklda namoyon bo‘ladi, – deydi muzey direktori Xurshid Fayziyev.

Muzeyning sovg‘alar bo‘limida fransiyaliklar bergan Amir Temur byusti, Berlin Islom muzeyidan kelgan «Boysung‘ur Mirzoning 28 miniatyurasi» kitobi, Qozog‘iston sobiq Prezidenti Nursulton Nazarboyev sovg‘a qilgan «Alma-Arasan darasi» kartinasi, Ozarbayjonning islimiy naqshli duxoba gilami kabi o‘nlab noyob tuhfalarni ko‘rish mumkin. 

Shuningdek, muzeyga mamlakatimiz fuqarolari va arxeologlari ham sovg‘alar taqdim etib turishadi. Jumladan, asli o‘zbekistonlik bo‘lgan hozirda Buyuk Britaniyada yashaydigan haykaltarosh Yunus Safardiyor 2021-yilda Bobur haykalini muzeyga sovg‘a qildi. 2022-yilda Imomali Baymakov 1810 ta mis tangalarini taqdim etdi. 2022-yilda 11 ta me’moriy qoplama Qashqadaryo viloyati, Yakkabog‘ tumanidan arxeolog Dilmurod Normurodov tomonidan topshirildi. Shu tariqa muzey eksponatlari kundan kunga boyimoqda. 

Muzeyda Temuriylar tarixiga oid deyarli barcha ma’lumotlarni uchratish mumkin. Undan tarixiy qo‘lyozmalar, noyob kitoblar, asbob-uskunalar, tarixiy liboslar, tasviriy san’at durdonalari o‘rin olgan.

Sanjarbek XOLJONOV, 

O‘zDJTU talabasi, 

«Tong yulduzi» amaliyotchisi








Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

DIQQAT, TANLOV! BOYLIKNI BOLALIKDAN ASRANG!

-
Image
DIQQAT, TANLOV! BOYLIKNI BOLALIKDAN ASRANG! Respublika an’anaviy ijodiy ishlar tanlovi e’lon qilinadi. Aziz o‘quvchilar! Kundalik hayotimizni muhim ehtiyojlarimizdan hisoblanadigan suv, elektr energiyasi va tabiiy gazsiz tasavvur qila olasizmi? Albatta, yo‘q! Shunday ekan, nega ulardan me’yorda foydalanmasligimiz kerak?! Bilasizmi, Yer yuzining 70 foizini suv tashkil etsa-da, atigi 1 foiz suv ichishga yaroqli ekan. Sezib turibmiz, bunga hayron qolyapsiz. Vaholanki, har kuni uyingizda jo‘mrakdan oqib tushayotgan suvning naqadar qadrli ekanligiga e’tibor beravermaymiz. Yoxud yaqin kunlarda mamlakatimizda kechgan anomal sovuq kunlar bois, elektr energiyasi va tabiiy gazda sodir bo‘lgan uzilishlar... Barchamizga bebaho boylikni asrashimiz shart ekanligini isbotladi! Sevimli nashringiz «Tong yulduzi» gazetasi «Boylikni bolalikdan asrang!» an’anaviy ijodiy ishlar tanlovini e’lon qiladi. Endi siz suv, elektr energiyasi va tabiiy gazni tejashga doir fikr-mulohazalaring
Davomi »

IJODKORLAR UCHRASHUVI

-
Image
 Poytaxtimizning Yashnobod tumanidagi 212-umumta’lim maktabida adabiy kecha tashkillashtirildi. «Ijodkorlar uchrashuvi»da Sherkon Qodiriy so‘zga chiqib, bobosi Abdulla Qodiriy haqida hamda kitobxonlikning ahamiyati borasida to‘xtaldi. «Klass» gazetasi muxbiri Laura Jumaniyazova esa jurnalist bo‘lish uchun nima qilmoq kerakligi xususida ijodkor o‘quvchilar bilan bahs-munozara olib bordi. O‘quvchilar o‘zlarini qiziqtirgan savollarga tadbir mehmonlaridan to‘liq javob olishdi.  «Tong yulduzi» gazetasi muxbiri Azizbek Abdumalikov qiziqarli kechgan tadbir taassurotlarini suratga muhrladi.  Nurbek QIDIRALIYEV Poytaxtimizning Yashnobod tumanidagi 67-umumta’lim maktabining 5-«A» sinf o‘quvchilari o‘rtasida «Zukko kitobxon» tanlovi bo‘lib o‘tdi. Bolalar yozuvchisi Zamira Ibrohimova tashrif buyurgan tanlovda Abdulaziz A’zamov 1-o‘rin, Behruz Oripov va Nozima Bo‘riyeva 2-o‘rin, Muhammadaziz Adhamov 3-o‘ringa sazovor bo‘lishdi. Shu kuni maktab kutubxonasi yozuvchi Zamira Ibrohimova nashr ettirgan k
Davomi »

BIZ HAQIMIZDA

-
Image
  O‘zbekiston Respublikasi bolalar va o‘smirlarning “Tong yulduzi” gazetasi haqida  ma’lumot O‘zbekiston Respublikasi bolalar va o‘smirlarning “Tong yulduzi” gazetasi 1929 yil 1 avgustdan chiqa boshlagan. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “Matbuot va axborot sohasida boshqaruvni yanada takomillashtirish to’g’risida”gi           2017 yil 11 avgust farmoniga  binoan “Tong yulduzi” gazetasi Xalq ta’limi vazirligi tasarrufiga to’liq o’tkazildi. Muassis : O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi. Tili:  O‘zbek Bosh muharrir:  Adilova Feruza Soyibjonovna Ixtisoslashuvi:  Bolalar va o‘smirlar uchun ijtimoiy- siyosiy, ma'naviy-ma'rifiy Davriyligi:  Haftada bir marta Mulkiy shakli:  Davlat Indeks:  198 Tarqatilishi:  Matbuot tarqatuvchi хамда МЧЖ орқали Gazetaning maqsad va vazifalari: - Yoshlarni vatanparvarlik, milliy qadriyatlarimizga sadoqat ruhida tarbiyalash, ular o‘rtasida do‘stlik, insoniylik, mehr-                 muhabbat, saxiylik singari ezgu tuyg‘ularni tar
Davomi »

DUNYODAGI ENG YAXSHI O‘QITUVCHI

-
Image
 «Dunyodagi eng yaxshi o‘qituvchi» («Global Teacher Prize») nomli mukofot borligini eshitganmisiz? Ha, shunday tanlov bor. Ushbu tanlovda g‘olib bo‘lgan o‘qituvchi 1 million AQSH dollari miqdorida mukofot puli bilan taqdirlanadi. Tanlovda dunyoning istalgan davlatidan 5 yoshdan 18 yoshgacha bo‘lgan bolalarga ilm berayotgan o‘qituvchilar qatnashadi. Ular orasida sizning o‘qituvchingiz ham bo‘lishi mumkin. Masalan, 180 ga yaqin mamlakatning o‘n mingdan ortiq nomzodi orasidan Afrika qit’asi Keniya davlatining Nakuru qishlog‘idagi maktab o‘qituvchisi Piter Tabichi – dunyodagi eng yaxshi o‘qituvchi, deb topilgan. U fizika va matematika fanlaridan dars beradi. Uning o‘quvchilari kam ta’minlangan oilalarning farzandlari, ba’zilari esa yetim bolalardir. Piter Tabichi o‘quvchilarini qo‘llab-quvvatlash maqsadida maoshining 80% ini ularga ajratadi. O‘quvchilar bu pullar evaziga o‘quv qurollari va maktab formasiga ega bo‘lishadi.  Piter Tabichi chuqur bilim sohibi bo‘lgani sabab uni nufuzli maktab
Davomi »

MEN DEPUTAT BO‘LMOQCHIMAN!

-
Image
Assalomu alaykum, aziz «Tong yulduzi» ijodkorlari! Bugun ko‘nglimda ajib hislar borki, buni sevimli nashrim bilan o‘rtoqlashmasam, bo‘lmas.    To‘rt yildirki, «Yosh ijodkorlar» to‘garagiga qatnashib kelaman. Iyun oyida uch nafar sinfdoshim bilan inshomizni «Tong yulduzi» sahifalarida e’lon qilingan «Yozni «Milliy tiklanish» bilan» milliy mavzudagi insholar tanloviga jo‘natdik. Mustaqillik bayrami arafasida esa 7000 ta insho orasidan «Men deputat bo‘lganimda...» mavzusidagi inshom saralanganini eshitib, juda xursand bo‘ldim. Xushxabarni eshitib butun sinfimiz o‘quvchilari, ustozlarim va ota-onam ham juda quvonishdi. Quvonarlisi, tanlov g‘oliblari qatori poytaxtga borganimiz, Oliy Majlis binosida bo‘lganimiz, orzumdagi Toshkentni o‘z ko‘zim bilan ko‘rganim, ayniqsa, «Milliy tiklanish» partiyasi Markaziy Kengashi raisi Alisher Qodirov qo‘llaridan qimmatbaho sovg‘a olganim bir umr xotiramda muhrlandi. O‘shanda deputatlar, senatorlar o‘tiradigan kursilarda o‘tirib, «men ham shunday joylarda
Davomi »

KO‘HNA TOL BESHIKDAN YARALGAN DUNYO

-
Image
Asrlar osha bizgacha yetib kelgan beshiklar ne-ne buyuk ajdodlarimizning kamol topishiga xizmat qilgan. Milliy qadriyatlarimizning ajralmas qismi bo‘lgan bu vosita yana ming yillar davomida sog‘lom avlodni voyaga yetkazishi, shubhasiz. Hech o‘ylab ko‘rganmisiz, beshik qachon paydo bo‘lgan? U qanday yasaladi?  Arxeologlar ilk beshiklar ham, sumaklar ham xuddi hozirgidek, yog‘ochdan yasalgan, deb aytishadi. Dastlabki nusxalarning bizgacha yetib kelmaganligi sababi ham aynan shu bilan izohlanadi – yog‘och vaqt o‘tishi bilan chiriydi. Muzeylarimizdagi topilmalarga asoslanadigan bo‘lsak, beshikning kashf etilishi VI – VII asrlarga borib taqaladi. Demak, XV asrki, yurtimizda beshik «taqa-tuq»i barhayot. Beshikni ayol tebratadi, erkak esa uni yaratadi. O‘zbekistonning qaysi hududida bo‘lmang, beshiksozlarni topish qiyin emas. Bugun biz poytaxtimizning Eski Jo‘va bozori hududida joylashgan beshiksozlar ustaxonasiga bordik.  U yerda usta Ravshan aka bilan tanishdik. Bobosi vaqtida jajji Ravshan
Davomi »

OLTIN OVOZ

-
Image
      Firdavs Avezov V. A. Uspenskiy nomidagi Respublika ixtisoslashtirilgan musiqa maktabining 8-sinfida o‘qiydi. Yosh bo‘lishiga qaramay, ijtimoiy tarmoqlarda uning obunachilari 50 mingdan ziyod. Birgina taniqli xonanda Ozoda Nursaidovaning «Asrasin» deb nomlangan qo‘shig‘ini ijro qilgan videosi 3 mln.dan ortiq tomosha qilingan. U Fransiya, Turkiya, Rossiya va MDH mamlakatlarida o‘tkazilgan bir qator respublika va xalqaro musobaqalar g‘olibi sanaladi. Firdavs ikki yil oldin «Zo‘r» TV telekanalida o‘tkazilgan «The cover up kids» loyihasida qatnashib, Gran-pri mukofotini qo‘lga kiritgan edi. Bu uning yutuqlarining boshlanishi bo‘ldi… – Men 2009­yil 17­yanvarda Toshkent shahrida tug‘ilganman. Musiqaga bolaligimdan qiziqaman. Ota­onamning aytishlaricha, 4 yoshligimda uxlash payti o‘zimga o‘zim alla aytgan ekanman. Birinchi ustozim – onam. Oilamizda sa’natga e’tibor kuchli. Otam «Azia records» ovoz yozish studiyasi rahbari. Shuning uchun ham ko‘plab yangi qo‘shiqlarni ayt
Davomi »